Biblioteka została utworzona na mocy Zarządzenia Nr 64/75 wojewody Toruńskiego z dnia 30 września 1975 r. w sprawie dostosowania struktury organizacyjnej i zakresu działania terenowych jednostek kultury do dwustopniowej organizacji władzy i administracji terenowej.

Podstawą prawną działania Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej są:

1. Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz.U. Nr 85, poz. 539 ze zm.);

2. Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jednolity Dz.U. z 2001 r. Nr 13, poz. 123, ze zm);

3. Rozporządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 19 marca 1998 r. w sprawie zasad i trybu zaliczania bibliotek do bibliotek naukowych oraz ustalenia ich wykazu (Dz.U. Nr 44, poz. 269 ze zm.);

4. Rozporządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 24 listopada 1998 r. w sprawie ustalenia wykazu bibliotek, których zbiory tworzą narodowy zasób biblioteczny, określenia organizacji tego zasobu oraz zasad i zakresu jego szczególnej ochrony (Dz.U. Nr 146, poz. 955 ze zm.);

5. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.);

6. Statut Biblioteki nadany Uchwałą Nr XXXIII/788/09 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 27 kwietnia 2009 r.